پایان نامه بررسی استرس قبل از ازدواج در میان دانشجویان دختر رشته مشاوره و راهنمایی در ورودیهای سال 1384 دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر

مقدمه :

 «اِنَّ الاِنسانَ لَفی خُسر» «بدرستیکه انسان همواره در زیانکاری است»

 (قرآن کریم)

 از آغاز خلقت و استقرار آدمی بر روی کر? زمین خاکی تا به امروز همواره بشر گرفتار بیماری، ترس، مرگ و تباهی و رنج و جنگ و گرفتاری و اختلال و آسیب های محیطی و اجتماعی بوده و هست.

 تهدیدات طبیعی و محیطی و بیماریها همواره انسان ها را تهدید می کرده و می کند. و فقط این مشکل تهدیدات است که تغییر پیدا کرده است.

 اگر در میلیونها سال پیش انسانهای غارنشین از ترس حیوانات درنده به بالای درخت ها و غارها پناه می بردند. امروزه بشر از ترس بمب های شیمیایی به زیرزمین ها و کانال های غیرقابل نفوذ پناه می برد.

 اگر در گذشته از خطر زلزله و سیل و طوفان و سرما در غارها و پوست حیوانات و شکاف کوه ها پناه می برده است.

 امروزه از وسایلی نظیر خانه های ضدزلزله و لباس های ضد سرما و دستگاه های پیش بینی کننده طوفان و ... پناه می برد. 

فشار روحی منفی (Distress) :

 در گفتار عمومی فشار روحی منفی را همان فشار روحی (Stress) می نامند و آن زمانی است که نزد کسی که با وجود آنکه دیگر خطری او را تهدید نمی کند و یا وقتی که قادر نیست خود را با شرایط جدیدی که خود ایجاد نموده و یا اجباراً برایش فراهم کرده اند سازگار و منطبق سازد، مرحل? اول مکانیسم فشار روحی، یعنی مرحل? هشدار و آماده باش، به درازا کشیده و بیش از حد طولانی گردد.

 در چنین وضعیتی بدن همچنان در حالت آماده باش بسر برده و (از فشار روحی مثبت) نتیج? معکوس گرفته می شود. از میان علائن این فشار روحی منفی می توان از زیاد شدن ضربان قلب (بدون وجود تحریک بدنی)، فعالیت زیاد فکری، چربی زیاد خون، تمایل به خوردن غذاهای انرژی زا و پرچربی، کمی خون در دستگاه گوارش و در نتیجه سوء هاضمه، رسیدن زیاد خون به ماهیچه ها و در نتیجه بیماری های عروقی، عادت به تنفس سریع، کمبود خواب، افسردگی، احساس ترس و ناامنی بی دلیل و نیز از کاهش قدرت تمرکز فکری نام برد. این ناهنجاری ها می توانند موجب صدمات جبران ناپذیر جسمی و روحی و روانی گردیده و در نوع شدید خود حتی به مرگ نیز منتهی گردند. 

 دنیای مدرن امروزی :

 در جهان امروزی، ما دیگر نه با ترس از حیوانات وحشی و یا جنگ و نبرد با آنها با مسائل دیگری چون محدودیت در وقت و انتظارات فراوان از خود که توسط خودمان یا اطرافیانمان در محیط کار و زندگی ایجاد گردیده اند روبرو هستیم. کمبود حرکت بدنی و سایر عوامل فشارساز نیز موجب می گردند تا توازن میان فشارهای روحی و جسمی از یک سو و آرامش و استراحت ما از سوی دیگر بر هم بخورد. امروزه با موقعیت های فشارآوری روبرو هستیم که دیگر با نبرد یا با فرار قادر به مقابله با آنها نیستیم. 

 عوامل استرس زا :

 عوامل استرس زا دارای سه بُعد می باشند :

 1 ) بعد فیزیولوژیکی (بیماری و غیره ) ؛

 2 ) بعد روحی و روانی (ترس، نگرانی و غیره) ؛

 3) بعد اجتماعی (اختلاف خانوادگی و غیره).

 عامل استرس زا همیشه در یکی از ابعاد نامبرده شده در بالا پدید می آید و پس از رشد تدریجی خود، ابعاد دیگر را نیز تحت شعاع قرار می دهد. به عنوان مثال فردی که از ترس امتحان (بعد روحی و روانی) دچار زخم معده یا سردرد می شود (بعد فیزیولوژیکی) با بی حوصلگی با افراد خانواده و یا دوستانش برخورد می کند (بعد اجتماعی). و یا دونده ای که به دنبال حادثه ای پاهایش آسیب دیده (بعد فیزیولوژیکی) و مجبور است در خانه بمانند کم کم گوشه گیر و افسرده می شود (ابعاد اجتماعی و روحی – روانی) و یا کسی پس از جدا شدن از همسرش (بعد اجتماعی) به بیماری زخم معده (بعد فیزیولوژیکی ) و سپس ناراحتی اعضاب (بعد روحی – روانی) دچار شود. 

«فهرست مطالب»

 عنوان مطلب                                                                                                                                 صفحه

 فصل اول :                                                                                                                                          1

 مقدّمه                                                                                                               2

 بیان مسأله                                                                                                          4

 اهمیت و ضرورت مسأله                                                                                      7

 اهداف تحقیق                                                                                                    9

 فرضیه تحقیق                                                                                                     9

 تعاریف واژه ها و اصطلاحات                                                                              10

 فصل دوم :                                                                                                     11

 استرس چیست؟                                                                                                 12

 راه های غلبه براسترس                                                                                         15

 تعریف فشار روحی                                                                                             15

 انواع فشار روحی                                                                                                16      

 فشار روحی منفی                                                                                                18

 عوامل استرس زا                                                                                                 21

 شیوه های کاهش فشار روحی                                                                              25

 حمایت و پشتیبانی دیگران                                                                                    26

 مُنحرف ساختن حواس و توجه                                                                              27

 استرس در روابط ازدواج                                                                                      27

 نقش ازدواج در سلامت روان جوانان                                                                     33

 هشت راه مقابله با استرس                                                                                     42

فصل سوم :                                                                 

 روش تحقیق                                                                                                      43

 جامعه                                                                                                               45

 حجم نمونه                                                                                                        46

 روش آماری                                                                                                      46 

 فصل چهارم :                                                                                                  48

 نمرات خام استرس 80 دانشجو از 23 – 0                                                             49

 جدول شماره 1 ، نمرات استخراج شده استرس                                                        49      

 جدول شماره 2 ، تعداد دانشجویان در هر طبقه استرس با درصد                                  50

 جدول شماره 3 ، جدول کامل نمرات                                                                    52

 نمودار شماره 1                                                                                                  53

 نمودار شماره 2                                                                                                  54      

 جدول محاسبه ² K کای دو                                                                                 55

 تحلیل آماری                                                                                                     56

 فصل پنجم :                                                                                                    59

 نتیجه گیری                                                                                                       60

 مشکلات و محدودیت های تحقیق                                                                        65

 پیشنهادات و توصیه ها                                                                                         67

 منابع و مآخذ                                                                                                      68

 ضمائم و پیوست ها.                                                                                            70